Je baby is onrustig, huilt hard na een voeding en trekt de knietjes op. Je vraagt je af wanneer krampjes het ergst zijn en of dit nog lang zo doorgaat. In dit artikel krijg je een helder overzicht: wanneer krampjes meestal beginnen, op welk moment ze pieken en wanneer ze doorgaans afnemen. Ik leg uit waardoor krampjes ontstaan, hoe je ze herkent en wat echt kan helpen. Je leest praktische, veilige tips voor borst en fles, en wanneer je beter even met een professional kunt overleggen.
Wanneer zijn krampjes bij een baby het ergst?
De meeste baby’s krijgen hun eerste krampjes rond week twee tot drie. De klachten nemen vaak toe in de daaropvolgende weken en bereiken meestal een piek rond zes tot acht weken. Veel ouders merken vooral in de namiddag en avond meer onrust. Daarna wordt het geleidelijk minder en verdwijnen de krampjes bij de meeste baby’s tussen drie en vier maanden. Dit patroon zie ik vaak terug bij consulten met ouders, al kan het per kind verschillen.
Hoe herken je darmkrampjes?
Krampjes beginnen vaak tijdens of een half uur na de voeding. Je baby huilt fel, krijgt soms een rood gezichtje, balt de vuistjes, trappelt of trekt de benen op en kan zich overstrekken. Daarbij laat je baby geregeld scheetjes of poept tijdens het huilen. Ook is slapen op zulke momenten lastiger. Houd in gedachten dat baby’s ook huilen door honger, vermoeidheid of een natte luier. Komen de signalen vooral rond voedingen voor, dan is de kans op krampjes groot.
Waardoor ontstaan de krampjes?
Onrijpe darmen
Het maagdarmstelsel moet na de geboorte leren verteren. Voeding kan wat sneller door de darmen gaan, wat gasvorming en krampen geeft. Dit verklaart waarom de klachten meestal rond de tweede maand het meest uitgesproken zijn en daarna afnemen.
Lucht inslikken
Baby’s kunnen tijdens gulzig drinken lucht mee naar binnen krijgen. Ook bij veel huilen wordt lucht ingeslikt, wat de darm prikkelt. Een te snelle melkstroom, een volle borst met krachtige toeschietreflex of een fles met grote doorstroming vergroot de kans op lucht. Bij verkoudheid is neusademhalen lastiger, waardoor er eveneens meer lucht wordt geslikt.
Te veel of te snel drinken
Bij een overproductie van melk of een snelle flesvoeding kan de maag snel vollopen. Dat geeft ongemak, krampjes en soms spugen. Vaker, rustiger voeden helpt vaak beter dan minder vaak veel in één keer. Twijfel je over hoeveelheden, bekijk dan gerust deze uitleg over hoeveel je baby ongeveer nodig heeft.
Wisselen van voeding
Overstappen van borst naar fles of naar een andere soort kunstvoeding kan tijdelijk meer krampjes geven. De darmen moeten wennen aan andere eiwitten. Meestal vlakt dit binnen een tot twee weken af als er niet voortdurend wordt gewisseld.
Overgevoeligheid of koemelkeiwitallergie
Een kleine groep baby’s reageert op koemelkeiwit. Behalve krampjes zie je dan vaak ook andere signalen, zoals eczeem, veel spugen of slechter groeien. Bij borstvoeding kan de baby reageren op eiwitten die via jouw voeding in de melk komen. Overleg bij twijfel altijd met je huisarts of jeugdarts, wijzig voeding niet op eigen houtje.
Reflux of andere oorzaken
Blijft je baby veel huilen, ook als je veel troost en draagt, overleg dan om reflux of een andere medische oorzaak uit te sluiten. Let extra op als er koorts, galgroen of aanhoudend braken, bloed bij de ontlasting, sufheid of slechte drinklust bijkomt.
Wat kun je zelf doen tegen krampjes?
Rustiger drinken aan borst en fles
Geef borstvoeding in een achteroverleunende houding zodat je baby meer controle heeft over de melkstroom. Laat bij een krachtige toeschietreflex de eerste melk kort weglopen en leg je baby aan zodra de stroom rustiger is. Vaker voeden helpt, omdat de borst dan minder vol is en je baby rustiger drinkt.
Bij flesvoeding werkt het goed om je baby iets rechterop te houden en de fles meer horizontaal aan te bieden. Zo kan je baby pauzes nemen en het tempo bepalen. Kies een speen met een passende doorstroming, zodat de melk niet te snel stroomt. Neem tijdens de voeding korte pauzes en laat na de voeding een boertje. Schud de fles niet hard en voorkom onnodige lucht in de speen.
Troosten en comfort
Dichtbij zijn werkt vaak het beste. Draag je baby rechtop tegen je aan of in een draagdoek. Huid op huid, zachtjes rondlopen en zingen geven vaak rust. Leg je baby met het buikje over je onderarm zodat je hand lichte druk op de onderbuik geeft. Een warme doek of een warm badje kan de buikspieren laten ontspannen.
Massage en beweging
Masseer het buikje zachtjes met de klok mee en maak rustige fietsbewegingen met de beentjes. Buig de knietjes regelmatig richting het buikje en beweeg ze zachtjes rond. Deze technieken helpen lucht verplaatsen en geven ontspanning. Veel baby’s laten tijdens het drinken al ontlasting of lucht, omdat zuigen de darmbeweging stimuleert.
Ontlasten bij borstvoeding
Moedermelk werkt laxerend. De vettere melk die later in de voeding komt, stimuleert de darm extra. Even aanleggen aan de meest lege borst kan helpen als je baby moeite lijkt te hebben met ontlasten, omdat die melk vaak sneller doorkomt. Het zuigen zelf ontspant en bevordert de darmwerking.
Bij verkoudheid
Is ademhalen lastig door een verstopte neus, gebruik dan tien tot vijftien minuten voor de voeding een zoutoplossing voor baby’s. Dat maakt drinken rustiger en verkleint de kans op lucht inslikken.
Over middeltjes en thee
Er zijn veel producten tegen krampjes te koop. Van geen enkel middel is overtuigend bewezen dat het werkt. Sommige ouders ervaren toch baat, maar bespreek gebruik bij voorkeur met je professional. Geef jonge baby’s geen venkel of anijsthee. Kies liever voor de veilige tips hierboven en geef het tijd.
Wanneer naar de arts of het consultatiebureau?
Neem contact op als je baby ontroostbaar blijft huilen, slecht drinkt, suf is, herhaaldelijk heftig of galgroen braakt, bloed in de ontlasting heeft, afvalt of koorts krijgt. Twijfel je, laat dan laagdrempelig even kijken. Lees ook wanneer je met koorts beter hulp inroept: baby koorts wanneer dokter.
Verwachtingen en een gerust hart
De piek rond zes tot acht weken is voor veel ouders het zwaarst. Daarna wordt het meestal stap voor stap rustiger en rond drie tot vier maanden zijn de krampjes vaak voorbij. Merk je plots meer honger of onrust zonder duidelijke oorzaak, dan kunnen het ook regeldagen zijn. Voeden op verzoek en tempo aanpassen helpt dan vaak. Wil je weten of je voedingen qua hoeveelheid en ritme aansluiten, bekijk dan ook eens hoeveel voeding je baby nodig heeft.
Als jeugdverpleegkundige merk ik dat ouders vooral winnen met drie dingen: rust en regelmaat bij het voeden, veel nabijheid en een beetje tijd. De combinatie van rustiger drinken, veel dragen en eenvoudige comforttechnieken geeft meestal de grootste verbetering.
Krampjes horen vaak bij de eerste maanden. Ze starten meestal rond week twee tot drie, zijn het hevigst rond zes tot acht weken en nemen daarna af tot ze vaak verdwijnen rond drie tot vier maanden. Door rustiger te voeden, lucht te beperken en veel nabijheid te bieden, verzacht je de klachten merkbaar. Blijf alert op alarmsignalen en vraag hulp als je twijfelt. Het wordt echt beter.
Wanneer zijn krampjes bij mijn baby het ergst?
Krampjes beginnen vaak in week twee tot drie, bereiken meestal hun piek rond zes tot acht weken en nemen daarna geleidelijk af. Veel ouders merken de meeste onrust in de namiddag en avond. Rond drie tot vier maanden zijn krampjes vaak grotendeels voorbij. Blijf voeden op tempo, bied nabijheid en geef het even de tijd.
Hoelang duren krampjes per keer en wanneer nemen ze af?
Een krampjes-episode duurt vaak enkele minuten tot een uur, met pieken rond voedingen. De totale periode met veel krampjes strekt zich meestal uit over de eerste twaalf tot zestien weken. Na de piek rond zes tot acht weken wordt het stap voor stap rustiger en rond drie tot vier maanden merken de meeste ouders duidelijke verlichting.
Wat helpt direct als krampjes in de avond hevig zijn?
Probeer je baby rechtop te dragen, huid op huid, zacht wiegen en sussen. Leg je baby met het buikje over je onderarm voor lichte tegendruk op de buik. Een warm badje of een warme doek kan ontspannen. Laat regelmatig boeren en voed rustiger met korte pauzes. Deze eenvoudige stappen geven vaak het snelst verlichting.
Kunnen krampjes komen door voeding of koemelkeiwit?
Krampjes ontstaan meestal door onrijpe darmen en lucht inslikken. Overstappen van voeding kan tijdelijk klachten verergeren. Een koemelkeiwitallergie komt voor, maar zelden. Vaak zijn er dan ook andere signalen zoals eczeem, veel spugen of minder goed groeien. Overleg bij twijfel altijd met de huisarts of jeugdarts voor een gerichte aanpak.
Wanneer moet ik met krampjes naar de huisarts?
Zoek hulp bij ontroostbaar huilen dat niet afneemt, slecht drinken, sufheid, herhaaldelijk heftig of galgroen braken, bloed in de ontlasting, koorts of gewichtsverlies. Ook als je je zorgen maakt of de krampjes atypisch aanvoelen, is overleg verstandig. Beter een keer te vroeg dan te laat, zeker in de eerste maanden.
